หลายคนอาจเจอกับประสบการณ์เช่นนี้ เมื่อคุณรู้สึกสุขภาพของคุณไม่เต็มร้อย ไปหาหมอหลวงหมอก็บอกว่า คุณไม่เป็นอะไร ผลตรวจทุกอย่างปกติดี แต่มาหาหมอจีน หมอจีนกลับบอกคุณว่า คุณไตไม่ดีหรือไตพร่อง แล้วคุณก็ตกใจกลัว และเถียงกับหมอจีนว่า เป็นไปไม่ได้ ฉันตรวจมาแล้ว ไตฉันปกติดี “ ไตพร่อง ” คืออะไร เรามาอธิบายให้คุณทราบกันนะคะ
ไตพร่อง1ตามทฤษฎีการแพทย์แผนจีนนั้น ไตจัดเป็นหนึ่งในอวัยวะตันทั้งห้า ไตมีความสาคัญกับชีวิตมนุษย์อย่างยิ่ง มีหน้าที่ในการกักเก็บสารจิง สารจิงเป็นสารสุดยอดในการหล่อเลี้ยงชีวิต แบ่งออกเป็น2ชนิด ชนิดหนึ่งเป็นสารจิงแห่งการกำเนิดและสืบพันธุ์ ได้รับมาจากพ่อแม่ เป็นรากฐานของการกำเนิดชีวิต เก็บกักไว้ที่ไต เมื่อเราคลอดออกมาจากท้องแม่แล้ว สารจิงชนิดนี้จะได้รับการบำรุงจากอาหาร และพัฒนาเป็นสารแห่งการสืบพันธุ์ สารจิงอีกชนิดหนึ่งคือสารจิงแห่งอวัยวะภายใน เกิดจากการดูดซึมสารอาหารของม้ามและกระเพาะอาหาร และกระจายหล่อเลี้ยงอวัยวะภายในทั่วร่างกาย เพื่อให้ร่างกายทำงานได้อย่างปกติ สารจิงแห่งอวัยวะภายในนี้ เมื่อมีเหลือก็จะเก็บไว้ที่ไต และส่งไปหล่อเลี้ยงเมื่อมีความต้องการของอวัยวะภายใน สารจิงทั้ง 2 ชนิดแม้มีที่มาต่างกัน แต่ก็เก็บกักไว้ที่ไตทั้งสิ้น
นอกจากนี้แล้ว ไตยังมีหน้าที่ควบคุมดูแลการเจริญเติบโต การแก่ชรา และการสืบพันธุ์ ไตยังเป็นแหล่งที่มาของหยินและหยางประจำอวัยวะภายในของร่างกาย ดังนั้นไตจึงเป็นรากฐานแห่งการกำเนิด เป็นตาหนักของไฟและน้ำ (ไฟสังกัดที่หยาง น้ำสังกัดที่หยิน) ไตเป็นอวัยวะที่ควบคุมความสมดุลของน้ำในร่างกาย ทำให้เกิดปัสสาวะ และเป็นอวัยวะในการช่วยรับลมหายใจเมื่อเราหายใจเข้า ไตเป็นตัวกำหนดกระดูก และสร้างไขกระดูก บำรุงสมอง ดูแลเส้นผม ดูแลการได้ยิน มีทวารเปิดที่หู อวัยวะเพศและทวารหนัก
ด้วยเหตุนี้ เมื่อป่วยเป็น ไตพร่อง จึงมักแสดงการเปลี่ยนแปลงในด้านการเจริญเติบโตช้า หรือแก่ชราไว มีปัญหาการสืบพันธุ์หรือสมรรถภาพทางเพศ ความสมดุลของน้ำในร่างกายผิดปกติไป สมรรถภาพในการหายใจทดถอย มีปัญหาทางด้านความจำ กระดูก ไขกระดูก เส้นผม การได้ยิน หรือระบบขับถ่าย ซึ่งมักจะมีอาการแสดงออก เช่น ปวดเมื่อยเอวหรือเข่า หูอื้อ หูหนวก ฟันโยกง่ายหรือหลุดง่าย ผมร่วง องคชาติไม่แข็งตัว ฝันเปียก เชื้ออสุจิไม่แข็งแรง ประจำเดือนไม่มา มีบุตรยาก บวมน้ำหายใจตื้น หอบ ปัสสาวะและอุจจาระผิดปกติ เป็นต้น
สาเหตุของ ไตพร่อง มักเกิดจากการได้รับจากพ่อแม่ไม่สมบูรณ์(พันธุกรรม) หรือการขาดสารอาหารในวัยเด็ก หรือเมื่อวัยชราสารจิงในไตน้อยลง หรือการหลั่งพร่าเพรื่อในชาย หรืออวัยวะอื่นป่วยเป็นโรคเรื้อรังจนลามมาถึงไต
สำหรับสมุนไพรบำรุงไตมีมากมาย เช่น เขากวาง เห็ดหลินจือ เม็ดเก๋ากี๋ หว่ายซัว ผลหม่อน (Mulberry) เมล็ดผักกุยช่าย หนอนตังฉ่างเช่า กระดองเต่า ม้าน้ำ ตุ๊กแก สาหรับอาหารบำรุงไต มักจะเป็นอาหารที่มีสีดำ เช่น ข้าวหอมนิล ข้าวเหนียวดำ ถั่วดำ เห็ดหูหนูดำ งาดำ ถั่ววอลนัท เม็ดเกาลัด
หากคุณสงสัยว่า คุณกำลังมีภาวะไตพร่อง แนะนำให้ปรึกษาแพทย์จีนก่อนเลือกซื้อยาสมุนไพรรับประทานเอง เพราะภาวะไตพร่อง ยังสามารถจำแนกเป็นไตหยางพร่อง ไตหยินพร่อง จิงของไตไม่พอ ชี่ของไตไม่แกร่ง ทั้งนี้การใช้ยารักษาก็จะแตกต่างกันไปตามภาวะนั้นๆ
สำหรับแพทย์จีนแล้ว ไตเป็นอวัยวะที่มีความสำคัญอย่างยิ่ง เพราะสุขภาพที่ดีของไตเป็นพื้นฐานสุขภาพที่ดีของเรา การมีสุขภาพไตที่ดี จะทำให้เราดูเยาว์วัย และมีอายุยืนยาว